De toekomst van Eemnes: Wordt de polder tot aan de A1 bebouwd?

Inwoners van Eemnes zien het landschap al jaren veranderen. Waar vroeger de horizon werd gedomineerd door uitgestrekte weilanden en grazende koeien, schuiven de dakpannen van nieuwbouwwijken steeds verder op. De vraag die veel Eemnessers bezighoudt is: stopt de bouw bij de huidige wijken, of wordt de volledige strook tot aan de snelweg A1 uiteindelijk geasfalteerd en volgebouwd?

De huidige status: Project Zuidpolder

De beweging die nu zichtbaar is, maakt grotendeels deel uit van het masterplan ‘Uitbreiding Zuidpolder & groen goeit mee’. Dit is een grootschalig project dat al ruim een decennium in uitvoering is.

Locatie: Dit gebied ligt tussen de bestaande dorpskern, de Wakkerendijk en de snelwegen A1 en A27 in. Het is eigenlijk het meest zuidelijke deel van de Zuidbuurt van Eemnes.
Doel: Het realiseren van honderden woningen om te voldoen aan de enorme woningbehoefte in de regio Gooi en Vechtstreek.
Resultaat: Hoewel dit “beetje bij beetje” lijkt te gaan, is dit een strak geregisseerd plan waarbij de grens tussen ‘dorp’ en ‘polder’ bewust is opgeschoven.

De “Harde Grens” of een glijdende schaal?

In de ruimtelijke ordening van Eemnes wordt vaak gesproken over een groene buffer. De gemeente en de provincie Utrecht hebben in hun visies vastgelegd dat Eemnes zijn dorpse karakter moet behouden.

Toch zijn er factoren die de druk op de weilanden verhogen:

1. Woningnood: De landelijke overheid legt gemeenten hoge quota op voor nieuwe woningen. De weilanden richting de A1 zijn vanuit infrastructureel oogpunt “makkelijke” bouwgrond.
2. Bedrijventerreinen: Naast woningen is er ook vraag naar bedrijvigheid. De zone direct langs de snelweg is commercieel zeer aantrekkelijk, wat we al zien bij de ontwikkeling van locaties nabij de op- en afritten.

Argumenten tegen volledige bebouwing

Hoewel de bebouwing oprukt, is het niet zeker dat de polder volledig zal verdwijnen tot aan de vangrail van de A1:

1. Natuur en recreatie: De Eemnesser polder heeft een beschermde status als onderdeel van de Eemvallei. Het is een belangrijk weidevogelgebied.
2. Luchtkwaliteit en geluid: Hoe dichter je bij de A1 bouwt, hoe complexer (en duurder) het wordt om te voldoen aan milieueisen rondom fijnstof en geluidsoverlast. Er moet dan geïnvesteerd worden in hoge geluidsschermen of specifieke isolatie.
3. Waterbeheer: De polders rond Eemnes fungeren als natuurlijk opvanggebied voor water. Volbouwen betekent meer beton, wat de waterafvoer bemoeilijkt.

Een gecontroleerde opmars

De angst dat Eemnes “tot aan de A1” wordt volgebouwd is deels gegrond, maar genuanceerd. De strook direct langs de snelweg zal waarschijnlijk eerder een bestemming krijgen voor bedrijvigheid of zonne-energie dan voor woningen, vanwege de geluidsbelasting.

De “snipperstrategie” die inwoners ervaren, is het resultaat van opeenvolgende fasen in de Zuidpolder. Hoewel er momenteel nog een groene zone gepland staat als buffer, leert de geschiedenis dat ruimtelijke plannen elke 10 tot 15 jaar worden herzien op basis van de dan geldende woningnood.

De concrete plannen: Zuidpolder-Zuid

Het gebied is onderdeel van de overgang van de eerste fase van de Zuidpolder naar een nieuw project: Zuidpolder-Zuid.

Zuidpolder Fase 1 (bijna afgerond): De huidige bouwactiviteiten die je ziet, horen bij de afronding van de eerste 500 woningen. In het najaar van 2025 worden hier de laatste woningen opgeleverd.

Zuidpolder-Zuid (de nieuwe stap): De gemeente heeft bevestigd dat er direct aansluitend aan de huidige Zuidpolder een nieuwe wijk komt. Dit plan omvat:

• Circa 500 extra woningen.
• Ongeveer 2 hectare aan bedrijvigheid.
• Een focus op betaalbare woningen voor starters en senioren uit Eemnes.

Komt de bouw echt tot aan de vangrail van de A1?

Nee, de plannen voorzien niet in een volledige volbouwing tot aan de snelweg. Er zijn drie belangrijke blokkades:

1. De Groene Buffer: In de plannen voor Zuidpolder-Zuid wordt expliciet gesproken over het aanleggen van een groen recreatiegebied. Dit moet een buffer vormen tussen de nieuwe huizen en de rijksweg.
2. Geluidscontouren: Vanwege de geluidsoverlast van de A1 en de A27 is het wettelijk zeer lastig (en duur) om woningen direct aan de rand van de snelweg te bouwen. Daarom zie je daar vaak eerst bedrijventerreinen of natuur, die als ‘scherm’ dienen.
3. Omgevingsvisie 2040: In de nieuwste ontwerp-omgevingsvisie (die tot september 2025 ter inzage lag) benadrukt de gemeente dat het “koesteren van het vogelweidegebied” en het behoud van het open polderlandschap een prioriteit blijft.

De “opmars” van de woningen gaat nog één grote stap maken met het project Zuidpolder-Zuid. Daarna lijkt de grens bereikt, omdat de resterende grond nodig is voor recreatie, wateropvang en als geluidsbuffer voor de snelweg. De boerderijen die er nu nog staan, zullen echter steeds meer “ingeklemd” raken tussen de nieuwe wijken en de infrastructuur. Dit laatste stuk bebouwing in de Polder te Veen gebeurt in verschillende fases.

Het antwoord op de vraag: ‘Wordt de polder tot aan de A1 bebouwd?’, is zover dus (nog) nee.